Nafaka artırım davası, boşanma veya ayrılık sonrasında ödenen nafakanın artırılması talebiyle açılan bir davadır. Bu dava genellikle, nafaka alan tarafın, ihtiyaçlarının veya yaşam standardının değişmesi, nafaka ödeyen tarafın gelirinin artması veya ekonomik koşulların değişmesi gibi nedenlerden dolayı açılır.
Nafaka artırım davası için önceden hükmedilmiş bir nafaka olması gerekmektedir. Boşanma sürecinde veya sonrasında, eşlerden biri veya varsa ortak çocukları maddi zorluklar yaşarsa, mahkeme sosyo-ekonomik durumlarına göre nafaka hükmedebilir. TMK kapsamında sayılan nafaka çeşitleri arasında;
- Tedbir nafakası,
- Yoksulluk nafakası,
- İştirak nafakası,
- Yardım nafakası bulunur.
Nafaka miktarı, eşlerin maddi durumları, çocukların giderleri ve ekonomik ve sosyal koşullar göz önünde bulundurularak belirlenir. Ancak, değişen koşullar veya yeni ihtiyaçlar ortaya çıkarsa, nafaka alacaklısı nafaka artırım davası açabilir. Bu talebin haklı gerekçelere dayanması gerekmektedir. Örneğin; nafaka alacaklısının ihtiyaçlarının artması, çocuğun eğitimi, ülke genelindeki ekonomik kriz, hastalık nafaka yükümlüsünün gelirinin artması veya nafaka alacaklısının yeni giderleri gibi nedenlerle mevcut nafakanın yetersiz kalması ve nafaka borçlusunun ödeme gücünde artış olması durumunda nafaka artırımı talep edilebilir.
Ülkemizde oldukça yaygın olan bir dava türü olan nafaka artırım davası, boşanma kararı sonrasında belirlenen nafaka miktarının sosyo-ekonomik koşullar ve ihtiyaçlar doğrultusunda gereğinden az kalması durumunda açılmaktadır. Bu dava sırasında, nafaka ödeyen kişinin maddi durumunun iyileştiğini gösteren belgeler sunulmalıdır. Ayrıca, nafaka alan kişinin haklı sebeplerle nafakanın artırılmasını talep etmesi gerekir. Nafaka artırım oranları, Yargıtay kararları ve TÜİK tarafından belirlenen ÜFE oranları dikkate alınarak mahkemeler tarafından belirlenir.
Nafaka Artırım Davasının Şartları Nelerdir?
Mahkeme tarafından verilen nafaka kararı kesin bir hüküm oluşturmaz. Nafaka talepleri, değişen koşullar veya enflasyon kaynaklı kayıplar nedeniyle artırılabilir, kaldırılabilir veya azaltılabilir. Örneğin, üç yıl önce boşanan çiftlerden birine 750 liralık nafaka verilmişse, zamanla bu miktarın değişebileceği ve nafaka alacaklısının artırım talebinde bulunabileceği unutulmamalıdır.
Çocuk bakım nafakası, çocuğun ihtiyaçlarına göre değişkenlik gösteren bir konudur. Eğer nafaka borçlusunun gelirinde artış olursa veya nafaka alacaklısının hayat standardında düşüş olursa, nafaka artırım davası açılabilir. Çocuk eğitimi ve büyümesi ile ilgili giderlerin artması durumunda veya nafaka alacaklısının gelirinde düşüş olması halinde, dava açılabilir. Ayrıca, nafakanın bağlandığı dönemdeki hayat standardına göre değişen masrafların da dikkate alınması gerekmektedir. Ayrıca, enflasyon sebebiyle nafaka değer kaybederse veya yeterli olmazsa, dava açma hakkı da bulunmaktadır.
Anlaşmalı boşanma davası ile boşanan çiftler bile nafaka artırım davası açabilirler. Boşanma sürecinde anlaşmalı bir protokol oluşturulduğunda, taraflar nafaka miktarını kendileri belirlerler. Anlaşmalı boşanma protokolü, o anki şartlara göre hazırlandığı için, gelecekteki değişen koşullar ve hakkaniyet gerektiren durumlarda, anlaşmalı boşanmış olan eşler de nafaka artırım talebinde bulunabilirler.
Nafaka artırım davası, kişilerin ekonomik durumuna ve ihtiyaçlarına göre değişebilir, bu nedenle her dava için ayrı bir dilekçe hazırlanmalıdır. Nafaka artırım davası açarken, belirli belgelerin sunulması gerekmektedir. Bu belgeler arasında işten çıkarılma veya gelir kaybı gibi durumları kanıtlayan belgeler, maaş bordroları ve SGK kayıtları bulunmaktadır. Bu belgelerin yanı sıra, ekonomik ve sosyal durum araştırmaları da yapılabilir. Dolayısıyla, uzman bir Manisa boşanma avukatı meslektaşlar ile görüşülmeli ve dava dilekçesi de uzman bir avukat tarafından hazırlanmalıdır.
Dava dilekçesi ile birlikte, iddiaları ispatlayacak belgeler de eklenmelidir. Basit yargılama usulüne tabi olan nafaka artırım davası, kısa sürede sonuçlanabileceğinden, dava dilekçesi ekine dosyaya eklenilmesi istenen belgelerin ve iddiaların detayları belirtilmelidir.
Görüldüğü üzere nafaka artırım davası açmak için belirli şartların sağlanması gerekmekte olup nafaka artırım davaları somut olaya göre değişkenlik göstermekte ve her dava için ayrı bir dava dilekçesi hazırlanması gerekmektedir. Bu şartlar, çocuğun eğitim ve büyüme masrafları, nafaka borçlusunun gelirindeki değişiklikler ve enflasyon sebebiyle nafakanın yeterli olmaması gibi durumlara bağlıdır. Uzman bir Manisa avukat meslektaştan hukuki destek almak dava aşamasında başarılı sonuçlar elde etmek için elzemdir.
Nafaka Ödememenin Cezası Nedir?
Nafaka ödeme kararı verilmiş olan eş, nafakanın ödenememesi nedeniyle veya nafaka hükümlerinden birinin ortadan kalkması durumunda, nafakanın kaldırılması talebiyle mahkemeye başvurabilir. Ancak böyle bir durum söz konusu değilse, mahkeme kararına ve yapılan icra takibine rağmen nafaka borcu ödenmediğinde, İcra ve İflas Kanunu’na göre nafaka borçlusuna 3 aya kadar tazyik hapsi cezası verilebilir. Bu ceza para cezasına çevrilemez veya ertelenemez.
Yasaya göre, nafaka ödemeyenler hakkında alacaklı tarafın şikayeti üzerine 3 aya kadar hapis cezası verilir ve bu cezanın kaldırılması için nafaka borcunun ödenmesi gereklidir. Ancak, ödenmemiş nafaka borçları hakkında şikayetin 3 ay içinde yapılması gerektiğine dikkat edilmelidir. Şikayet süresi geçtikten sonra, nafaka alacaklısının şikayet hakkı düşecektir. Nafaka ödemeleriyle ilgili yaşanabilecek bu gibi durumlarda, alanında uzman bir Manisa boşanma avukatı meslektaşların yardımıyla hareket etmek, hak kayıplarının önüne geçebilir.
Nafaka Artırımı Nasıl Hesaplanır?
Nafaka artırım davasının kanuni dayanağı olan TMK 176’dır. İlgili kanun metnine göre, tarafların mali durumlarının değişmesi veya hakkaniyetin gerektirdiği hallerde nafaka miktarı artırılabilir veya azaltılabilir. Bu nedenle, nafaka alacaklısı veya nafaka borçlusunun maddi durumlarının değişmesi veya hakkaniyetin gerektirdiği durumlarda nafaka artırımı talep edilebilir.
Mahkeme, davacının ihtiyaçlarını ve davalının ekonomik durumunu göz önünde bulundurarak nafaka artırımını hesaplar. Ancak davalının ekonomik durumunu aşacak şekilde bir nafaka miktarına hükmedilemez. İştirak nafakası taleplerinde ise çocuğun aylık ihtiyaçları, okul ücretleri, beslenme, kıyafet gibi durumlar dikkate alınarak karar verilir.
Nafaka artış oranları, Türkiye İstatistik Kurumu’nun Üretici Fiyat Endeksi doğrultusunda belirlenir ve Yargıtay kararlarına uygun şekilde hesaplanır. Bu sayede nafaka konusunda denge ve sağlam bir yapı oluşur. Yoksulluk nafakası kararları, kesinleştiği ayda hesaplanarak her yıl o ayda artış sağlanmalıdır. Mahkemenin takdirinde dikkat edilmesi gereken hususlar bu yöndedir.
Nafaka Artırım Davasında Yargılama Usulü
İştirak nafakasının artırılması veya azaltılması davasında verilen karar, dava tarihinden itibaren yürürlükte olur. İştirak nafakasında yapılacak artış oranı, boşanmanın kesinleşme tarihine göre belirlenmelidir. Karara bağlanan iştirak nafakasında gelecek yıllar için artış talebi olması halinde, Türkiye İstatistik Kurumu üretici fiyatları endeksi dikkate alınarak artırım yapılmalıdır. Gelecek yıllar için artırma talebi açıkça belirtilmeden karara bağlanamaz.
Nafakanın artırılması için dava açmak gerekmektedir. Bu dava basit yargılama usulüne tabidir ve sadece dava dilekçesi ve cevap dilekçesinden oluşur. Basit yargılama usulü, hızlı ve pratik bir yargılama usulüdür ve tarafların delilleri ve beyanları doğrultusunda dosya üzerinden de karar verebilir. Ancak dosya üzerinden karar verilemezse duruşma yapılır.
Mahkeme, basit yargılama usulünde en fazla iki duruşma yaparak yargılamayı tamamlamak zorundadır ve duruşmalar arası en fazla bir ay olabilir. Nafakanın indirilmesi davası, boşanma davasından farklı bir usul ile görülür ve hızlı bir şekilde sonuçlandırılır.
Nafaka artırım davası açan tarafın, davayı kazanabilmesi için delillerini mahkemeye sunması gerekmektedir. Deliller, kişiden kişiye değişebilir. Mahkeme, tarafların ekonomik ve sosyal durumlarını değerlendirecek ve ilgili kurum ve kuruluşlardan uzman görüşü alarak nafakayı günümüz koşullarına göre yeniden değerlendirip bir karar verecektir.
Nafaka Artırım Davasında Görevli ve Yetkili Mahkeme
Nafaka artırım davası, aile mahkemesinde görülmektedir. Ancak yargı çevresinde aile mahkemesi bulunmuyorsa, asliye hukuk mahkemesi nafaka artırım davasına bakabilmektedir. Ancak, dava, görevli mahkeme dışında bir yerde açılmışsa, davanın reddedilmesi söz konusu olacaktır.
Nafaka artırım davalarında yetkili mahkeme Türk Medeni Kanunu’nun 177. Maddesi gereği, nafaka alacaklısının oturduğu yerdeki Aile Mahkemesi’dir. Bu nedenle, dava, yetkili mahkemede açılmadığı takdirde, davalı tarafından yetkisizlik itirazı yapılabilir. Yetkili olmayan bir mahkemede dava açılması durumunda, dava süreci uzayabilir.
Yardım nafakası alan kişiler, nafaka süresi boyunca nafaka artırım talebinde bulunma hakkına sahiptirler. Mahkeme, nafaka miktarını, artırım talebine neden olan sebepleri ve delilleri değerlendirerek karara bağlar.
Nafaka alacaklılarının aynı mağduriyetleri tekrar yaşamaması için, ilk nafaka kararında veya artırım kararında, nafaka alacağının her yıl belirli bir oranda artırılması hüküm altına alınabilir. Yargıtay’ın yerleşik içtihadına göre, nafaka artışı yıllık Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) doğrultusunda gerçekleştirilir. Böylece, yıllık ekonomik verilere göre değişen bir endeks kullanarak, kişilerin nafaka konusunda mağduriyet yaşamalarının önüne geçilir.
Nafaka Artırım Davası Harç ve Vekalet Ücreti
Nafaka artırım davaları, para ile ölçülebilen konulara dahil olup, dava açan taraf talep ettiği tutar kadar dava açma harcı ödemek zorundadır. Bu sebeple, talep edilen nafaka miktarı, bir yıllık tutarı üzerinden hesaplanarak, nispi esas göre harç belirlenir. 492 sayılı Harçlar Kanunu’na göre, nispi harç uygulanır ve nafaka artırım davası harç hesaplaması da bu şekilde yapılır. Dolayısıyla, nafaka artırım davası açmak isteyen kişilerin ödemesi gereken harç miktarı, talep edilen nafaka miktarına bağlı olarak farklılık gösterecektir.
Karşı vekalet ücreti de aynı şekilde nispi oranda belirlenir. Davayı kaybeden taraf üzerine bırakılacak olan karşı vekalet ücreti; davayı kazanan tarafın avukatına, bir yıllık nafaka bedeli üzerinden Avukatlık asgari ücret tarifesi oranında belirlenir.
Nafaka Artırım Davasında Zamanaşımı ve Hak Düşürücü Süre
Nafaka artırım talebi için herhangi bir zamanaşımı veya hak düşürücü süre bulunmamaktadır. Nafaka devam ettiği sürece nafaka alacaklısı, değişen şartları ve haklı nedenleri öne sürmesi durumunda her zaman nafaka artırım davası açabilir. Eğer nafaka borçlusu ya da alacaklısının ekonomik durumunda olumlu ya da olumsuz bir değişiklik olursa, ve bu değişiklik sürekli bir nitelik taşıyorsa, nafaka artırım talebiyle dava açılabilecektir. Bu dava için önemli olan şey, nafaka artırımı için gerekli koşulların oluşup oluşmadığıdır. Mahkeme, dava açılış tarihini ve son nafaka kararının veriliş tarihini dikkate alacaktır. Ancak asıl önemli olan, nafakanın artırılması için gereken şartların yerine getirilip getirilmediğidir.
Nafaka kararı verildikten sonra, nafaka ödeyen kişinin maddi durumunda artış veya nafaka alacaklısının maddi durumunun kötüleşmesi durumunda veya hakkaniyet duygularının gerektirdiği takdirde, hakim bağlanan nafakanın artırılması yönünde karar verebilir. Herhangi bir zaman sınırı olmaması, nafaka artırım talebinin daima açılabileceği anlamına gelmektedir.
Nafaka Artırım Davası Ne Kadar Sürer?
Nafaka artırım davaları, basit yargılama usulüne tabidir. Bu usul, daha hızlı karar verilmesine imkan sağlar. Nafaka artırım davası görevli ve yetkili mahkemenin yoğunluğu, davanın kapsamı, usulün doğru işletilmesi gibi faktörlere bağlı olarak 6 ila 10 ay arasında değişkenlik gösterebilir. Bu nedenle, nafaka artırım davası, boşanma davasından daha kısa sürede sonuçlanabilmektedir. Deneyimli bir Manisa nafaka avukatı meslektaşlardan alınan yardım, bu süreyi azaltabilir.
Nafakanın Azaltılması veya Kaldırılması Davası
Nafakanın azaltılması veya kaldırılması talepli davalar da nafaka uyarlama davası olarak adlandırılır. Bu uyarlama davası da nafaka artırımı davasıyla aynı özellikleri taşımaktadır. Bu tür davalarda, mahkemeye sunulan dilekçelerde dava adı değil, hukuki sonuçlar belirtilerek talepler sunulur.
Yetkili ve görevli mahkeme ile yargılama usul ve süresi bakımından yukarıda yapılan açıklamaların tamamı nafaka uyarlaması davalarında da geçerlidir.
Nafaka Artırım Davasında Avukatın Önemi
Nafaka, kişiler için hayati öneme sahip bir konudur ve ne kadar yeterli olduğu da aynı derecede önemlidir. Asgari yaşam standartlarını karşılamak için mahkeme tarafından belirlenen ödemelerdir. Nafaka davaları ve artırım davaları, kişinin hak kaybı yaşamadan lehine sonuçlanmalıdır.
Nafaka artırım davası, yetkili ve görevli mahkemede açılmalıdır. Dava sürecinin etkin ve hızlı şekilde takip edilmesi için deneyimli bir Manisa boşanma avukatı meslektaşlardan hukuki yardım almak, kişinin yararına olacaktır. Dolayısıyla, nafaka artırım davaları ve diğer nafaka ile ilgili davalar için Manisa ve çevresinde “Manisa nafaka avukatı” yardımı alınmalıdır.
Nafaka Artırım Davası Dilekçe Örneği
Nafaka artırım davası dilekçe örneği word indirmek için bu bağlantıya tıklayın.
MANİSA AİLE MAHKEMESİNE
DAVACI : Ad Soyad (T.C.)
VEKİLİ : Av. Samet AYGÜN
DAVALI : Ad Soyad (T.C.)
KONU : Nafakanın arttırılması talebinden ibarettir.
AÇIKLAMALAR:
…
HUKUKİ SEBEPLER: 4721 sayılı TMK m. 176. ve 6100 sayılı HMK’nın ilgili hükümleri
HUKUKİ DELİLLER: Sosyo-ekonomik durum araştırması, tapu kayıtları, nüfus kayıt örneği, tanık, faturalar, kira sözleşmesi, banka kayıtları ve ilgili her türlü yasal ve delil.
SONUÇ ve İSTEM: Yukarıda açıklanan ve nedenlerle;
1-) Davamızın kabulüne,
2-) Davacı müvekkil adına ödenen … TL iştirak nafakasının artırılarak …TL olmasına,
3-) Yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı üzerine bırakılmasına karar verilmesine saygılarımızla arz ve talep ederiz. …/…/2023
Davacı Vekili
Av. Samet AYGÜN
Sık Sorulan Sorular
Nafaka artırım davası konusunu tam anlamıyla anlamak adına aşağıda ziyaretçilerimizden gelen soruları derledik ve cevaplandırdık.
Nafaka artırım davası için avukat tutmak zorunlu mu?
Avukat tutmak zorunlu değil, ancak davayı daha etkili bir şekilde yönetmek ve müvekkilin haklarını korumak için avukat tutmak önerilir.
Nafaka artırım davası açmak için bir sebep olması gerekiyor mu?
Evet, nafaka artırım davası açmak için geçerli bir sebep olması gerekiyor. Bu sebep, nafaka alan veya ödeyen tarafın maddi durumunda önemli bir değişiklik olması olabilir.
Nafaka artırım davası açarken nelere dikkat etmek gerekiyor?
Nafaka artırım davası açarken, belirli bir zamanaşımı süresi bulunduğunu, geçerli bir sebebin olması gerektiğini ve gerekli belgelerin hazırlanması gerektiğini unutmamak gerekiyor.
Nafaka artırım davası açıldığında ne olur?
Nafaka artırım davası açıldığında, taraflar arasında bir görüşme yapılır ve taraflar arasında bir anlaşma sağlanamadığı takdirde, mahkeme karar verir.
Nafaka artırım davası açmak için ne kadar süre var?
Nafaka artırım davası için belirli bir zamanaşımı süresi bulunmaktadır ve bu süre nafaka ödemesinin sona erdiği tarihten itibaren bir yıldır.
İlginizi çekebileceğini düşündüğümüz diğer yazılarımız:
